Word de goeroe van jezelf

De aandacht voor de kinderen die opgroeiden in een ‘spookgezin’ in een boerderij in het Drentse Ruinerwold, door onder andere de onthullende documentaire van Jessica Villerius, deed me denken aan eerdere berichten over sektarische gemeenschappen. De in 1993 live door CNN uitgezonden gruwelijk mislukte ingreep van de politie om een groep volgelingen van hun leider te bevrijden in Waco, Texas.

Verder terug, in 1978: de bizarre collectieve zelfmoord van meer dan 900 volgelingen van goeroe Jim Jones in diens zelfbedachte commune ‘Jonestown’ in Frans-Guyana.

We kijken verbijsterd naar wat in dit soort gevallen gebeurt. Mensen die zich willens en wetens onderwerpen aan de grillen van een ander mens, een ‘goeroe’ die zich opwerpt als scherprechter over de kwaliteit van het leven van zijn volgers en in laatste instantie over leven en dood.

Bizar – maar ook fascinerend.

Want dit is de pijnlijke waarheid: in heel weinigen onder ons huist zo’n leider, maar in elk van ons huist zo’n potentiële volger. Ga maar na: in onze jeugd hebben we geleerd om te varen op de koers van relevante anderen – doorgaansvader en moeder. Wie zulke sturing gemist heeft, kan dat later in zijn leven bekopen met achterstanden op sociaal en emotioneel gebied.

Maar al te vaak raken we verslaafd aan zulke sturing: we zeggen tegen onszelf dat we die nodig hebben, anders verzanden we in chaos. Maar het is een dunne lijn tussen een werkgever die ons behalve een salaris ook structuur en regelmaat biedt, en een baas die erin slaagt om de bedrijfsdoelstellingen, die beslist de jouwe niet zijn, aan je op te leggen als een heilig doel dat beslist gehaald moet worden, gestut door bonussen, promoties en aanzien op de zaak. Vrienden die ons tips geven: heerlijk. Maar vraag jezelf af: heb je weleens iets gedaan voor de vriendschap dat eigenlijk haaks staat op wat je zelf zou willen doen? Heb je weleens een verzoek van iemand gekregen waaraan je maar hebt voldaan om de lieve vrede te bewaren, terwijl je dit zelf nooit zou hebben overwogen? Een opdracht waaraan je goed verdiende? Een abonnement waaraan je bleek vast te zitten?

En zo spinnen velen van ons ongemerkt een haast onzichtbaar web van verplichtingen, eisen, vragen, vriendelijke maar dringende verzoeken en financiële doelen van anderen. Uiteraard a far cry van de ellende die sommige sektes hebben opgeleverd, maar wortelend in hetzelfde mechanisme: volgzaamheid als beschermende moltondeken.

In mijn boek De Kampvuurvraag probeer ik dat ‘web van anderen’ te ontwarren, en je uit te dagen het leven te bezien als een verhaal dat je zelf schrijft. Een verhaal waarin jij als het goed is de hoofdrol speelt. Jij, niet een of andere ‘goeroe’. Ook al vermomt die zich als een al te bazige baas, een dominante partner of een al te grote reeks financiële verplichtingen. Je kunt, zodra je je eigen vriendelijke goeroe bent geworden, met een gerust hart ‘ja’ en ‘nee’ zeggen tegen alle personages die zich onderweg in je verhaal aandienen met hun eigen vragen, wensen, verlangens en eisen. Zo’n leven geeft je een frisse, aantrekkelijke energie, omdat jij zelf de regie voert over dat leven.

Vandaar de titel van mijn boek. De kampvuurvraag, niets meer en niets minder dan die ene vraag die iedereen zichzelf zou moeten stellen, al dan niet starend in hoog oplaaiende vlammen aan het eind van een prachtige zomerdag: past mijn leven nog wel bij mij?

Ik hoop dat het boek je flink op weg helpt om die beslissende vraag te beantwoorden, zodat je je kunt bevrijden uit het web, net zolang tot alleen de draadjes zijn overgebleven die jij zélf wilt spannen.

Meer informatie over het boek en reserveren kan hier of bij je lokale boekhandel.